Wat is fingerfood?
Fingerfood zijn maaltijden en snacks die gegeten kunnen worden met de hand. Dit met als doel bewoners weer regie te geven over de eigen voedingsinname. Het is niet nodig om voor fingerfood een speciaal assortiment in te kopen. 80% van het reguliere assortiment komt in aanmerking voor fingerfood. Denk aan vissticks, een gehaktbal in stukjes, sperziebonen, worteltjes, broccoli, stukjes aardappel, soep met een rietje etc.
Taboe doorbreken
Eten met je handen wordt vaak nog gezien als iets wat niet hoort. We hebben in onze cultuur ‘afgeleerd’ om met de handen te eten. Iets wat eigenlijk heel natuurlijk is om te doen. Met het implementeren van fingerfood als beleid kun je het taboe van eten met de handen doorbreken.
Verwanten en mantelzorgers vinden het vaak vreemd om te zien hoe hun vader of moeder met de handen eet, en dus ook knoeit en daar een schort voor nodig heeft. Betrek verwanten en familie daarom vroegtijdig bij de implementatie van fingerfood. Organiseer informatiebijeenkomsten om ze mee te nemen in je beleid. En vooral, laat zien hoeveel geluk en positiviteit fingerfood brengt onder de bewoners.
Voordelen van fingerfood
Voor bewoners die in aanmerking komen voor fingerfood kan het dagelijkse eten en drinken weer een feestje worden. Het biedt vele voordelen zoals:
- Meer autonomie: door eigen regie kunnen deze bewoners weer zelf bepalen hoeveel en wat ze wel en niet eten
- Beter eten: door eigen regie wordt er automatisch beter gegeten met als gevolg een betere inname van belangrijke voedingstoffen, zoals eiwitten.
- Geluk: zelf kunnen eten zorgt simpelweg voor meer geluk. Mensen worden er blij van. Iets waar zorgverlenend personeel en andere bewoners ook voordelen van ervaren.
Stappenplan fingerfood
1. Bepaal hoe sterk iemand beperkt is in de motoriek
Bepaal samen met je collega’s of fingerfood een oplossing is voor een bewoner. Is iemand nog in staat om zelf te eten? Kan hij of zij nog goed kauwen en slikken? Herkent hij of zij bestek niet meer? Dan kan fingerfood een goede oplossing zijn.
2. Vraag wat een bewoner graag eet
Zorg dat je een bewoner aanbiedt wat hij of zij graag eet. Veel voedingsmiddelen zijn geschikt als fingerfood. Zo kunnen gekookte spruitjes of aardappelen prima met de handen worden gegeten. Tip: maak samen een lijst met voedingsmiddelen die een bewoner lekker vindt én die geschikt zijn om als fingerfood te eten.
3. Doe het samen
Kiezen voor fingerfood doe je samen. Het is namelijk best even wennen als de bewoners met hun handen gaan eten. Betrek daarom ook altijd familieleden bij de keuze voor fingerfood.
4. Zorg voor de juiste structuur
De structuur is bepalend voor het wel of niet slagen van fingerfood. Deze hangt af van hoe goed de bewoner nog kan kauwen en slikken. Gemalen maaltijden met de handen eten gaat niet. Een vloeibare maaltijd kan in een beker met een rietje, zodat de bewoner zelf kan bepalen hoeveel hij of zij eet.
5. Meet de temperatuur
Bij fingerfood is de temperatuur heel belangrijk. Je wilt natuurlijk voorkomen dat de bewoners te warm eten met hun handen moeten oppakken. Let hier dus goed op en check de temperatuur van het eten met een vleesthermometer. Zorg ervoor dat het eten niet warmer is dan 40 graden.
6. Mooi serveren
Besteed aandacht aan het presenteren van de maaltijd. Het oog wil ook wat. Ook als je met je handen eet!
7. Evalueer
Observeer de bewoners bij het eten van fingerfood. Wat gaat goed en wat kan beter? Op basis hiervan kun je de lijst met fingerfood per bewoner aanpassen of aanvullen.
Wat kun je goed serveren in de vorm van fingerfood?
Fingerfood als ontbijt
- Belegde boterham in stukjes
- Ontbijtkoek in stukjes
- Belegd beschuit in stukjes
Tussendoor
- In stukjes gesneden appel, sinaasappel, banaan
- Aardbei, druiven of bessen
- In stukjes gesneden cake of eierkoek
- Snoepgroente
- Augurkjes
Fingerfood als lunch
- Omelet in stukjes
- Haring in stukjes
- Pannenkoeken in stukjes
Warme maaltijd
- Kleine gehaktballetjes
- Vlees(vervanger) of vis in stukjes
- Quiche
- Gekookte groenten, zoals wortels, sperziebonen, bloemkool, broccoli of champignons
- Aardappel in stukjes, krieltjes of röstirondjes